Thời kỳ mãn kinh là một giai đoạn quan trọng trong cuộc đời của mỗi người phụ nữ. Đây là thời điểm mà buồng trứng ngừng sản xuất các hormone estrogen và progesterone, dẫn đến sự thay đổi về sinh lý và tâm lý. Thời kỳ mãn kinh thường bắt đầu từ 45 đến 55 tuổi, nhưng cũng có thể xảy ra sớm hơn hoặc muộn hơn tùy theo từng người. Bạn có biết những dấu hiệu, nguyên nhân và cách chăm sóc sức khỏe trong thời kỳ mãn kinh không? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết này nhé!
Những dấu hiệu của thời kỳ mãn kinh
Thời kỳ mãn kinh được chia thành ba giai đoạn: tiền mãn kinh, chuyển tiếp mãn kinh và sau mãn kinh. Mỗi giai đoạn có những biểu hiện khác nhau, như sau:
-
Tiền mãn kinh: Là giai đoạn trước khi bước vào thời kỳ mãn kinh, kéo dài từ vài năm đến một thập kỷ. Trong giai đoạn này, bạn sẽ thấy chu kỳ kinh nguyệt của mình bắt đầu không đều, có thể ngắn hơn hoặc dài hơn bình thường, lượng máu ra ít hơn hoặc nhiều hơn bình thường. Bạn cũng có thể gặp phải các triệu chứng vận mạch như bốc hỏa, đổ mồ hôi vào ban đêm, rối loạn giấc ngủ.
-
Chuyển tiếp mãn kinh: Là giai đoạn từ khi bạn có kỳ kinh nguyệt cuối cùng cho đến một năm sau đó. Trong giai đoạn này, bạn sẽ không còn rụng trứng và không thể mang thai nữa. Bạn cũng sẽ gặp nhiều triệu chứng vận mạch hơn, cũng như các triệu chứng liên quan đến âm đạo và niệu sinh dục như âm đạo khô, đau khi quan hệ tình dục, tiểu lắt nhắt, tiểu không kiểm soát. Bạn cũng có thể có các triệu chứng khác như trầm cảm, lo âu, khó chịu, giảm ham muốn tình dục, giảm trí nhớ, giảm tập trung.
-
Sau mãn kinh: Là giai đoạn sau khi bạn đã không có kinh nguyệt trong một năm liên tục. Trong giai đoạn này, bạn sẽ không còn gặp các triệu chứng vận mạch nữa, nhưng vẫn có thể gặp các triệu chứng liên quan đến âm đạo và niệu sinh dục. Bạn cũng sẽ có nguy cơ cao hơn bị các bệnh lý liên quan đến thiếu hụt estrogen như loãng xương, bệnh tim mạch, tiểu đường.
Nguyên nhân gây ra thời kỳ mãn kinh
Thời kỳ mãn kinh là một quá trình tự nhiên của cơ thể phụ nữ khi buồng trứng già đi và giảm chức năng. Đây là một phần của chu kỳ sinh lý của phụ nữ, không phải là một bệnh lý. Tuy nhiên, có một số yếu tố có thể ảnh hưởng đến thời điểm bắt đầu và kéo dài của thời kỳ mãn kinh, như sau:
-
Tiền sử gia đình: Nếu mẹ, dì hoặc chị em gái ruột của bạn bị mãn kinh sớm (trước 45 tuổi) hoặc quá sớm (trước 40 tuổi), bạn cũng có khả năng gặp phải tình trạng này cao hơn.
-
Hút thuốc lá: Hút thuốc lá có thể làm giảm tuổi mãn kinh từ 1 đến 2 năm so với phụ nữ không hút thuốc. Hút thuốc lá cũng làm tăng nguy cơ các bệnh lý liên quan đến thời kỳ mãn kinh như loãng xương, bệnh tim mạch, ung thư.
-
Phẫu thuật hoặc điều trị ung thư: Nếu bạn phải cắt bỏ hai buồng trứng và tử cung hoặc điều trị ung thư bằng hóa trị hoặc xạ trị, bạn sẽ ngừng kinh nguyệt ngay lập tức và bước vào thời kỳ mãn kinh. Đây là một dạng mãn kinh do yếu tố ngoại cảnh, không phải do quá trình tự nhiên.
-
Các yếu tố khác: Một số yếu tố khác như sống ở độ cao, thiếu dinh dưỡng, bệnh lý nội tiết tố, bệnh lý tự miễn, bệnh lý di truyền… cũng có thể ảnh hưởng đến thời điểm và quá trình mãn kinh của bạn.
Cách chăm sóc sức khỏe trong thời kỳ mãn kinh
Thời kỳ mãn kinh là một giai đoạn đầy thử thách cho phụ nữ, nhưng không phải là một cái chết. Bạn có thể vượt qua các triệu chứng khó chịu và duy trì sức khỏe và chất lượng cuộc sống bằng cách áp dụng những cách sau đây:
-
Thay đổi lối sống: Bạn nên duy trì một chế độ ăn uống cân bằng, giàu vitamin và khoáng chất, hạn chế các loại thực phẩm gây hại như đường, cafein, rượu, thuốc lá. Bạn cũng nên tập thể dục thường xuyên để giảm cân, tăng cường xương khớp, giảm stress và cải thiện giấc ngủ. Bạn nên mặc quần áo thoáng mát, uống nhiều nước và sử dụng quạt để giảm bớt các triệu chứng vận mạch. Bạn cũng nên dưỡng ẩm cho da và âm đạo để giảm khô và ngứa.
-
Sử dụng thuốc bổ sung và thay thế: Bạn có thể sử dụng các loại thuốc bổ sung từ thiên nhiên như đậu nành, cây ngưu tất, cây hoàng liên… để giúp cân bằng hormone và giảm các triệu chứng mãn kinh. Tuy nhiên, bạn cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng, vì một số loại thuốc có thể gây ra tác dụng phụ hoặc tương tác với thuốc khác. Bạn cũng có thể sử dụng các loại thuốc thay thế hormone như estrogen, progesterone hoặc cả hai để giảm các triệu chứng mãn kinh và ngăn ngừa các bệnh lý liên quan đến thiếu hụt hormone. Tuy nhiên, bạn cũng cần cân nhắc kỹ các lợi ích và rủi ro của phương pháp này, vì nó có thể tăng nguy cơ một số bệnh lý như ung thư vú, ung thư tử cung, đột quỵ, đau tim. Bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ và làm xét nghiệm định kỳ để theo dõi hiệu quả và an toàn của thuốc.
-
Tìm kiếm sự hỗ trợ và tư vấn: Bạn không nên cô đơn và tự ti trong thời kỳ mãn kinh. Bạn nên chia sẻ cảm xúc và trải nghiệm của mình với người thân, bạn bè, đồng nghiệp hoặc các nhóm hỗ trợ cho phụ nữ mãn kinh. Bạn cũng nên tìm kiếm sự tư vấn của các chuyên gia như bác sĩ, dược sĩ, tâm lý gia… để được giải đáp thắc mắc và hướng dẫn cách chăm sóc sức khỏe trong thời kỳ mãn kinh. Bạn cũng nên duy trì một tinh thần lạc quan, tích cực và hướng đến những mục tiêu mới trong cuộc sống.
Kết luận
Thời kỳ mãn kinh là một giai đoạn không thể tránh khỏi trong cuộc đời của phụ nữ. Đây là một cơ hội để bạn hiểu rõ hơn về cơ thể mình và chăm sóc cho sức khỏe của mình. Bạn không nên xem thời kỳ mãn kinh là một điều tiêu cực, mà hãy xem nó là một điều tích cực, một bước ngoặt để bạn bước vào một giai đoạn mới của cuộc sống. Bạn có thể vượt qua các triệu chứng khó chịu và duy trì chất lượng cuộc sống bằng cách áp dụng những cách đã được đề cập ở trên. Hãy luôn tin tưởng vào bản thân và yêu quý bản thân bạn nhé!